soalan 5:Golongan pembesar dikatakan memonopoli segala kuasa politik dalam kerajaan sebelum campur tangan British di negeri-negeri Melayu. Bincangkan

Pengenalan
· Sistem pembesar di negeri-negeri Melayu adalah warisan Kesultanan Melayu Melaka.
· Sistem pembesar empat lipatan Kesultanan Melayu Melaka telah menjadi model bagi pengurusan dan pentadbiran kerajaan-kerajaan di negeri-negeri Melayu.
· Sehingga pertengahan abad ke-19, para pembesar merupakan aset terpenting dalam sistem politik di Tanah Melayu.
· Setiap orang pembesar mempunyai peranannya dalam politik, ekonomi dan sosial dalam masyarakat Melayu.

Politik
· Peranan utama pembesar ialah dalam bidang politik.
· Mereka merupakan golongan yang memonopoli segala kuasa politik dalam kerajaan.
· Ada kalanya, golongan pembesar mempunyai kuasa untuk melantik raja. Misalnya, empat orang Undang (Undang Jelebu, Undang Sungai Ujong, Undang Rembau dan Undang Hohol) akan melantik Yang Di-Pertuan Besar Negeri Sembilan.
· Dalam keadaan biasa, pembesar membantu raja dalam menjalankan pemerintahan dan pentadbiran negeri.
· Untuk melaksanakan kuasa yang diamanahkan kepada mereka, para pembesar ini mempunyai cop mohornya sendiri.
· Para pembesar menjadi penasihat atau menjadi ahli Jemaah Penasihat Sultan.
· Misalnya, pada tahun 1800, Sultan Muhammad I (Sultan Kelantan) telah melantik seramai 7 orang pembesar untuk memudahkan dan melicinkan lagi jentera pentadbirannya.
· Sultan Muhammad II telah melantik 8 orang Jemaah Menteri.
· Sultan Abu Bakar (1862-1895) telah melantik Jemaah Menteri untuk menasihati Sultan (Johor).
· Pembesar juga membantu raja mentadbir kawasan-kawasan tertentu di luar wilayah dipanggil “pegangan” yang merupakan anugerah Sultan kerana jasa dan perkhidmatan semerlang mereka atau menjadi pentadbir daerah/jajahan. Misalnya, Dato’ Bahaman menguasai kawasan Semantan dengan gelaran Orang Kaya Semantan; Tok Gajah mentadbir Pulau Tawar; Ngah Ibrahim menguasai Larut.
· Para pembesar juga memainkan peranan penting dalam menjaga keamanan dan keselamatan negara. Misalnya, Jemaah Menteri Peperangan di Kelantan menguruskan hal-ehwal peperangan, ketenteraan, pertahanan dan keamanan; Lembaga di Negeri Sembilan menjaga keselamatan dan keamanan.
· Sebagai pentadbir kawasan atau daerah/jajahan, para pembesar memastikan penduduk di bawah jagaannya taat setia kepada pemerintah.
· Menyediakan dan membekalkan tenaga ketenteraan untuk mempertahankan negara dan juga untuk ekspedisi memperluaskan empayar (jika ada).
· Para pembesar ibarat “jambatan” menghubungkan rakyat jelata dengan pemerintah.

Ekonomi
· Para pembesar memainkan peranan penting dalam pengutipan cukai.
· Pembesar di pelabuhan (Shah Bandar) mengutip cukai daripada pedagang-pedagang.
· Pembesar daerah/jajahan mengutip cukai daripada rakyat di kawasannya dengan bantuan Penghulu.
· Pembesar menguasai sumber ekonomi seperti lombong bijih timah dan juga hasil eksport lain.
· Menggunakan sistem kerah dan sistem serah untuk dapatkan hasilan.
· Hasil pendapatannya lebih lumayan dan ini kadang-kala menyebabkan mereka lebih kaya daripada Sultan. Contoh: Long Jaafar dan Ngah Ibrahim yang menguasai Larut.
· Pembesar juga melibatkan diri dalam perdagangan.
· Mereka menjadi pengeluar modal.
· Perniagaan dan perdagangan pembesar diuruskan oleh wakil-wakilnya.
· Para pembesar juga memastikan urusan perdagangan dalam negeri berjalan licin.
· Menentukan timbangan dan sukatan yang betul.
· Menjaga perairan daripada pencerobohan lanun.
· Mengawasi pedagang-pedagang; menjaga hal-ehwal pedagang asing; mengaturkan tempat perniagaan dan menyediakan gudang untuk menyimpan barang-barang.

Sosial
· Kebajikan anak buahnya adalah tanggungjawab para pembesar.
· Memastikan kewujudan keamanan.
· Menjadi hakim dalam sesuatu perbicaraan dan meleraikan perselisihan.
· Mengetuai kerja-kerja sosial seperti pembinaan surau, masjid, balai raya, jambatan dan sebagainya.

Kesimpulan
· Golongan pembesar memainkan peranan penting sebagai “penggerak” dalam sistem pemerintahan di negeri-negeri Melayu sebelum campur tangan British.
· Cmapur tangan British dan pengenalan Sistem Residen menjelang tahun 1870-an, menjejaskan kedudukan politik, ekonomi dan sosial pembesar Melayu.
· Perkhidmatan sebahagian para pembesar Melayu, kemudiannya digunakan oleh British untuk membantu pegawai-pegawai British.